Belgesel 6: Extraordinary Women - Hedy Lamarr - 4/13

Hedy Lamarr (1913-2000) Avusturyalı aktris ve bilim insanı

“Beni ikinci sınıf gören bir adamla evlenmekten vazgeçmeliyim.”

Olağanüstü bir güzelliğe sahip olan Hedy Lamarr, Avusturyalı Yahudi bir ailenin kızıdır. Daha küçük yaşlarda sahne sanatları ile tanışır. Genç kız olduğunda ilk sevişme sahnesinde rol alması sebebi ile tabir yerindeyse bu anlamda sinema tarihine geçer.

19 yaşında ise ilk evliliğini yapar. Eşinin kendisine vermiş olduğu zenginlik ve lüksün kaynağı II.Dünya Savaşı'na silah sağlamasıdır. Hem bu etken hem de yaşadıkları problemler evliliklerinin bitmesine neden olur. Avrupa'da Yahudi ailelere geçit bırakmayan Hitler döneminde korumasını kaybeden Hedy Lamaar, Amerika'ya iltica etmek zorunda kalır. Amerika'ya gider gitmez ise Hollywood tarafından keşfedilip, kısa sürede başrole kadar yükselir.

Amerika'da yaşadığı dönem içerisinde 6 kez evlenmiş ve tüm evlilikleri de boşanma ile sonuçlanmıştır. Bu evliliklerinden iki çocuğu ve evlatlık edindiği bir oğlu olmuştur.

Eşlerinden daha çok onun hayatına etki eden erkek, dönemin asi bestecisi ve piyanisti George Antheil olmuştur. George Antheil'in 16 farklı piyanonun aynı anda çalınması ile ortaya çıkacak besteler yapması, Hedy Lamarr'ın sadece bir akstrist olmaktan öte bir mucid olarak anılmasını sağlamıştır.

Nasıl mı?

Hedy Lamarr muhtemelen ilk evliliği sırasında öğrendiği silahlar ile ilgili bilgilerden yola çıkarak, füzelerin sinyallerinin tıpkı 16 farklı piyanodan çıkan sesler gibi hiçbir radara takılmadan hedefe ulaşabileceğine inanıyordu. Bu konudaki düşüncelerini George Antheil'e açmış ve birlikte çalışma yaparak, Pearl Harbor sonrası Amerika'nın Japonya'dan intikam alması için bu yöntemin kullanılabileceğini dile getirmişlerdir. Pentagon minnettarlığını iletse de bu öneriyi rafa kaldırmıştır.

Bu noktada iki sanatçının bir silah üretmek için neden kafa patlattığını bir türlü anlayamıyorum. Özellikle Hedy Lamarr'ın bir savaş mağduru olarak savaşa hizmet etme gibi bir davranış sergilemesini de ilginç buluyorum.

Yine de "her şerde bir hayır vardır" misali Hedy Lamarr, artık geçim sıkıntısına düştüğü ve unutulmuş bir Hollywood yıldızı olarak yaşamaya başladığı dönemlerde cep telefonları piyasaya sürülür. Ancak yüzyılın icadının bir kusuru vardır: Yolda giderken konuşan kişilerin sinyallerinin birbirine karışması onu kullanılamaz hale getirmekteydi. Bu noktada Hedy Lamarr'ın icadı olan "frekans atlamalı yaygın spektrum" 20 yıldan sonra kullanım imkanı bulmuştur ve Hedy Lamarr'a tekrar özlediği şöhret ve serveti geri getirmiştir.